Brandveiligheid in de zorg: 5 tips waar je zelf nog niet aan dacht

Dit jaar stond het nieuws wederom bol van de grote branden in zorginstellingen. In onder meer Drenthe en Tricht werden gebouwen compleet in de as gelegd. En in Arnemuiden kwam zelfs een bewoner om het leven. Brandgevaar in de zorg zit vaak in een klein hoekje en elke preventiemaatregel telt. Een fout of een moment van onoplettendheid, kan er al toe leiden dat de boel in vlammen opgaat. Omdat je de standaard preventietips ongetwijfeld al kent, delen we in dit blog 5 verrassende adviezen waar je zelf nog niet aan hebt gedacht.

1. Houd stopcontacten en stekkerdozen stofvrij (vooral onder of achter meubilair)

Wanneer stof zich ophoopt in een stopcontact of stekkerdoos, kan dit vlam vatten bij een kortsluiting. Inspecteer daarom regelmatig of je elektrische aansluitingen schoon en stofvrij zijn en instrueer het schoonmaakpersoneel om ook de aansluitingen mee te nemen in hun schoonmaakroutine.

Het gevaar zit ‘m vooral in stekkerdozen en verlengsnoeren die onder een bureau zijn weggestopt, bijvoorbeeld in het kantoorgedeelte van de zorginstelling. Of onder een bed, of achter een kast of dressoir. Je hebt er een haviksoog voor nodig, maar daarmee maak je wel het verschil in veiligheid.

2. Creëer een veiligheidsbeleid rondom tijdelijke apparatuur

In zorgomgevingen wordt vaak tijdelijke apparatuur ingezet. Denk aan extra zuurstofapparaten bij griepuitbraken, mobiele kachels tijdens een koudeperiode of luchtontvochtigers bij een lekkage. Het gevaar van deze apparatuur is dat niemand zich er verantwoordelijk voor voelt. Het wordt door iemand neergezet en vervolgens vergeten. Of het wordt opgeslagen op een ongeschikte plek.

Als facilitair manager heb je meer dan twee paar ogen nodig om dit allemaal in de gaten te houden. Het is daarom beter om hier duidelijke afspraken over te maken met het personeel. Wordt er tijdelijke apparatuur ingevlogen? Laat het zorgpersoneel dan noteren wie er verantwoordelijk is voor het afkoppelen en opslaan hiervan.

Er zijn meerdere redenen dat tijdelijke apparatuur brandgevaar met zich meebrengt:

• Personeel is niet op de hoogte van het elektrische verbruik van de apparatuur en de impact daarvan op het stroomnetwerk.
• Kabels worden niet gecontroleerd op defecten of kwetsbaarheden.
• Tijdelijke installaties worden niet meegenomen in het onderhoudsplan.
• Losliggende snoeren kunnen beschadigd raken of knel komen te zitten onder deuren of meubels.

3. Neem de linnenkamer vaker mee in je preventieronde

Linnenkamers en wasruimtes zijn een waar broeinest als het om brandgevaar gaat. Stapels textiel houden bijvoorbeeld veel warmte vast, waardoor een kleine vonk of een defect apparaat in een mum van tijd een smeulbrand kan veroorzaken. En er zijn nog veel meer risico’s.

Met deze maatregelen houd je de brandveiligheid in de linnenkamer op orde:

• Reinig drogers en wasmachines met regelmaat, zodat stof zich niet ophoopt en apparaten veilig blijven werken.
• Ventileer grondig, zodat warmte altijd een uitweg heeft.
• Maak het personeel duidelijk dat de linnenkamer geen dumpplek of opslagkast is, maar een geordende werkplek.
• Bewaar schoonmaakmiddelen en brandbare stoffen in brandwerende kasten.
• Controleer elektrische apparaten regelmatig op slijtage, beschadigde kabels of losse contacten.
• Voer regelmatig inspecties uit op rook- en hittemelders - als de vlam in de pan slaat is het letterlijk levensgevaarlijk als deze niet correct werken.
• Stel een schoonmaak- en onderhoudsschema op zodat filters, ventilatiekanalen en afzuigers periodiek worden gereinigd en gecontroleerd.

4. Inspecteer kabeldoorvoeren en kruipruimtes

Bij verbouwingen, kleine reparaties of het trekken van nieuwe kabels ontstaan soms kleine openingen in muren of plafonds. Via die openingen verspreiden rook en vuur zich razendsnel door een gebouw. Met deze maatregelen druk je het gevaar de kop in:

• Laat periodiek alle kabeldoorvoeren, schachten en kruipruimtes nalopen.
• Sluit eventuele kieren af met brandwerend materiaal.
• Laat de technische dienst dit standaard meenemen in hun onderhoudsplan.

5. Schaf accukasten aan voor het veilig laden en opslaan van rolstoel- en fietsaccu’s

Of het nu om rolstoelen, scootmobielen of fietsen gaat: steeds meer apparaten werken op een accu. Ook in zorginstellingen worden accu’s steeds vaker gebruikt. En dat brengt grote risico’s met zich mee, want in veel gevallen worden accu’s niet veilig geladen en opgeslagen.

NOS kopte onlangs nog dat er meer woningbranden zijn door een toename in accu’s - een toename van meerdere procenten per jaar. Ook ANWB waarschuwt hiervoor op hun website, en BOVAG lanceerde zelfs een online platform om dit probleem aan te kaarten.

Voor zorginstellingen is het risico op brand door de onveilige opslag van accu’s nog groter dan voor woningen. Accu’s komen in de zorg namelijk op veel grotere schaal voor. Bij beschadiging of oververhitting kunnen lithium-ion accu’s spontaan ontbranden. De vonken en vlammen die hierbij vrijkomen, leiden tot een extreem snelle verspreiding van het vuur.

Voorkom accubranden met een brandwerende accukast

Met een brandwerende accukast worden alle accu’s in jouw zorginstelling veilig geladen en opgeslagen. De accukast voorkomt dat een oververhitte of beschadigde accu het hele gebouw in gevaar brengt. De kast is hittebestendig en bevat een apart ventilatiesysteem om warmte af te voeren, waardoor het risico op brand sterk afneemt. 

Bovendien houdt een accukast de accu’s netjes geordend en uit de weg van looproutes, waardoor ook struikel- en contactrisico’s verminderen. Door accu’s op één centrale, veilige plek op te laden en op te bergen, maak je de omgeving veiliger voor bewoners, medewerkers en bezoekers.

Heeft jouw zorginstelling nog geen brandwerende accukast? Of beschikt jouw accukast niet over een officiële brandwerende normering? Bezoek dan onze pagina over accukasten en ontdek de beste keuze voor jouw zorginstelling.

Kom je er zelf niet uit? Plan gerust een vrijblijvend adviesgesprek via de button hieronder. We helpen je graag op weg.